Czas kolędowania

1. Trzej Królowie z Sopotni Małej, realizacja, Mariusz Raniszewski, 20 min., PME 2011.

Sopotnia Mała to jedyne miejsce w Beskidzie Żywieckim, gdzie od 6 stycznia przez trzy dni orszak Trzech Króli odwiedza wszystkich mieszkańców wsi. Film rejestruje ich wędrówkę krok po kroku, pokazując też towarzyszące Królom postaci maszkar czyniących spustoszenia w gospodarstwach, straszących dzieci i dorosłych, pobierających opłaty za przejazd przez wieś.

2. Vasiličari, realizacja, Patryk Pawlaczyk, Mariusz Raniszewski, Amudena Rutkowska, 16 min., PME 2011.

Mieszkańcy wsi Raotince w północnej Macedonii co roku w dniu 14 stycznia, w czasie prawosławnego Nowego Roku, stają się świadkami przemarszu mężczyzn przebranych za stworzenia z zaświatów. Nazwa przebierańców – Vasiličari pochodzi od patrona tego dnia, Świętego Bazylego. Kamera towarzyszy im podczas przygotowań i odwiedzin w kolejnych domach, gdzie błogosławią mieszkańcom, odpędzają złe moce, a w zamian za muzykę i taniec otrzymują dary.

3. Lolele, realizacja, Justyna Laskowska – Otwinowska, Mariusz Raniszewski, Aleksander Robotycki, 20 min., PME 2011.

Zapis karnawałowej tradycji wywodzącej się z legendarnej opowieści o dzielnej księżniczce, która przebrana za potwora wystraszyła najeźdźców pewnego siedmiogrodzkiego miasta. Zwyczajowy przemarsz licznej grupy barwnych przebierańców przez miasteczka Transylwanii odbywa się w każdym z nich według tego samego scenariusza i z tymi samymi elementami węzłowymi: poskramianie niedźwiedzia, obecność przedstawicieli różnych gildii, ujarzmianie konia. Finał odbywa się w Agnicie, gdzie po paradzie uczestnicy rozbiegają się po domach wspólnie bawiąc się i śpiewając.

4. Kolęda, realizacja, Patryk Pawlaczyk, 7 min.  PMW 2018.

Dokumentalna opowieść o niezwykłych kolędnikach na Podlasiu. W skład grupy wchodzą osoby z różnych stron Europy. Dzięki nim kostiumy kolędników, nawiązujące często do tych, jakie nosi się w ich krajach ojczystych otrzymują niespotykane nigdzie indziej wzory, kształty i kolory. Scenariusz kolędy nawiązuje do popularnych w tym regionie teatrów obrzędowych.

Czas trwania: 80 minut

PROGRAM OTWARTY

2 i 3 grudnia godz. 17.00

Część pierwsza – Czas kolędowania

1. Trzej Królowie z Sopotni Małej, realizacja, Mariusz Raniszewski, 20 min., PME 2011.

Sopotnia Mała to jedyne miejsce w Beskidzie Żywieckim, gdzie od 6 stycznia przez trzy dni orszak Trzech Króli odwiedza wszystkich mieszkańców wsi. Film rejestruje ich wędrówkę krok po kroku, pokazując też towarzyszące Królom postaci maszkar czyniących spustoszenia w gospodarstwach, straszących dzieci i dorosłych, pobierających opłaty za przejazd przez wieś.

2. Vasiličari, realizacja, Patryk Pawlaczyk, Mariusz Raniszewski, Amudena Rutkowska, 16 min., PME 2011.

Mieszkańcy wsi Raotince w północnej Macedonii co roku w dniu 14 stycznia, w czasie prawosławnego Nowego Roku, stają się świadkami przemarszu mężczyzn przebranych za stworzenia z zaświatów. Nazwa przebierańców – Vasiličari pochodzi od patrona tego dnia, Świętego Bazylego. Kamera towarzyszy im podczas przygotowań i odwiedzin w kolejnych domach, gdzie błogosławią mieszkańcom, odpędzają złe moce, a z zamian za muzykę i taniec otrzymują dary.

3. Lolele, realizacja, Justyna Laskowska – Otwinowska, Mariusz Raniszewski, Aleksander Robotycki, 20 min., PME 2011.

Zapis karnawałowej tradycji wywodzącej się z legendarnej opowieści o dzielnej księżniczce, która przebrana za potwora wystraszyła najeźdźców pewnego siedmiogrodzkiego miasta. Zwyczajowy przemarsz licznej grupy barwnych przebierańców przez miasteczka Transylwanii odbywa się w każdym z nich według tego samego scenariusza i z tymi samymi elementami węzłowymi: poskramianie niedźwiedzia, obecność przedstawicieli różnych gildii, ujarzmianie konia. Finał odbywa się w Agnicie, gdzie po paradzie uczestnicy rozbiegają się po domach wspólnie bawiąc się i śpiewając.

4. Kolęda, realizacja, Patryk Pawlaczyk, 7 min.  PMW 2018.

Dokumentalna opowieść o niezwykłych kolędnikach na Podlasiu. W skład grupy wchodzą osoby z różnych stron Europy. Dzięki nim kostiumy kolędników, nawiązujące często do tych, jakie nosi się w ich krajach ojczystych otrzymują niespotykane nigdzie indziej wzory, kształty i kolory. Scenariusz kolędy nawiązuje do popularnych w tym regionie teatrów obrzędowych.

5. Herody z Zielonek, realizacja, Mariusz Raniszewski, Radosław Surowiec, 19 min., PME 2011. Film dokumentuje zwyczaj kultywowany w gminie Zielonki. W pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia we wsi pojawia się grupa młodych mężczyzn w bajecznie kolorowych strojach. Całej grupie przewodzi król Herod. Do jego świty należą: marszałek, feldmarszałek, hetman, ułan i Turek. Zawsze chodzą z nimi: żyd, śmierć i diabeł. Po przedstawieniu akcji na dworze króla Heroda przebierańcy okolędowują wszystkich w domu – począwszy od gospodarza, na małych dzieciach skończywszy.
6. Karnawały kobiet, realizacja, Amudena Rutkowska, 36 minut, PME 2015

Film przedstawiający i opisujący historyczne oraz współczesne obchody babskiego combra w kilku miejscach w Polsce,

7. Dudy i dudziarze, realizacja, Mariusz Raniszewski, 20 min. PME 2016

Film przedstawiający współczesne dudziarstwo w Polsce w wielu aspektach – od gry, poprzez budowę instrumentów, naukę, popularyzację,  na wykorzystaniu dud kończąc.

Część druga – Cyfrowe oblicze dawnych filmów

1. Wyrób fajek na Podhalu, realizacja, Krzysztof Chojnacki, Piotr Szacki, 24 min. PME 1982, Ciche, gm. Czarny Dunajec, pow. nowotarski, woj. małopolskie,
2. Dzwonki pasterskie na Podhalu, realizacja Krzysztof Chojnacki, Piotr Szacki, 21 min. PME 1985, Czerwienne, gm. Czarny Dunajec, pow. nowotarski, woj. małopolskie,
3. Ligawka, Krzysztof Chojnacki, Piotr Szacki, 13 min. PME 1982, Łempice, gm. Ciechanowiec, pow. wysokomazowiecki, woj. podlaskie,
4. Plecionkarstwo z wikliny, realizacja Krzysztof Chojnacki, Piotr Szacki, 14 min. PME 1980, Ogrodniki, pow. siemiatycki, woj. Podlaskie,
5. Wyrób kołowrotków, realizacja Piotr Szacki, Krzysztof Chojnacki, 16 min. PME 1976, Kundzicze i Kruszyniany, gm. Krynki pow. sokólski, woj. Podlaskie.
6. Wyrób siewnic i miarek, realizacja Krzysztof Chojnacki, Piotr Szacki, Urszula Gmachowska, 11 min. PME 1975, Brzóza Stadnicka, gm. Żołynia, pow. łańcucki, woj. Podkarpackie,